Gigi geraham yang retak dan sudah hancur bukan sekadar gangguan kecil—ia boleh menyebabkan kesakitan, jangkitan, dan masalah gigi yang lebih serius. Jika anda perasan ada rekahan pada gigi bongsu atau mengalami ketidakselesaan, anda mungkin tertanya-tanya: Perlukah saya mencabutnya? Berikut adalah apa yang anda perlu tahu tentang punca gigi bongsu retak, bila perlu dicabut, dan bagaimana prosedur ini dilakukan.
Kenapa Gigi Geraham Boleh Hancur?
Gigi bongsu, atau geraham ketiga, adalah gigi terakhir yang tumbuh—biasanya antara usia 17 hingga 25 tahun. Disebabkan ia tumbuh lewat, gigi ini sering tidak mempunyai ruang yang mencukupi, menjadikannya lebih mudah mengalami rekahan dan hancuran.
Beberapa faktor yang boleh menyebabkan gigi geraham in hancur termasuk:
Kerosakan gigi – Kaviti boleh melemahkan struktur gigi, menjadikannya lebih mudah retak.
Tekanan gigitan – Menggertak gigi (bruxism) atau mengunyah makanan keras boleh menyebabkan rekahan.
Impaksi – Jika gigi bongsu hanya tumbuh separuh, ia mungkin lebih lemah dan mudah retak.
Trauma – Kecederaan pada rahang boleh menyebabkan gigi bongsu patah, terutamanya jika ia sudah lemah.
Gigi bongsu yang retak bukan sahaja menyakitkan, ia juga boleh menjadi pintu masuk kepada bakteria, meningkatkan risiko jangkitan.
Tanda-Tanda Gigi Geraham Perlu Dicabut
Tidak semua gigi bongsu yang hancur perlu dicabut, tetapi ada keadaan tertentu yang memerlukannya. Jika anda mengalami mana-mana gejala berikut, segera berjumpa doktor gigi:
Sakit tajam ketika mengunyah – Retakan mungkin telah mendedahkan lapisan dalam gigi yang sensitif.
Gusi bengkak dan kemerahan – Ini boleh menjadi tanda jangkitan atau keradangan pada gusi.
Sensitif terhadap makanan panas dan sejuk – Gigi yang retak boleh menyebabkan hujung saraf terdedah.
Rasa atau bau yang tidak menyenangkan – Pengumpulan nanah atau bakteria akibat jangkitan boleh menyebabkan bau mulut.
Jika rekahan gigi merebak hingga ke bawah garis gusi, pencabutan selalunya merupakan pilihan terbaik untuk mengelakkan komplikasi lebih serius.
Bagaimana Doktor Gigi Menentukan Sama Ada Pencabutan Diperlukan
Doktor gigi akan memeriksa gigi secara visual dan mengambil X-ray untuk menilai tahap keretakan. Jika rekahan kecil dan tidak dalam, rawatan seperti tampalan atau crown gigi mungkin mencukupi.
Namun, jika gigi telah terbelah sepenuhnya atau rekahan mencapai akar, pencabutan selalunya menjadi pilihan terbaik. Memandangkan gigi bongsu terletak di bahagian belakang mulut dan tidak penting untuk fungsi mengunyah, doktor biasanya mengesyorkan pencabutan bagi mengelakkan komplikasi.
Proses Pencabutan Gigi Geraham Hancur
Jika gigi bongsu anda perlu dicabut, jangan risau—prosedur ini rutin dan biasanya mengambil masa kurang daripada satu jam. Doktor gigi akan memberikan anestesia setempat untuk memastikan kawasan sekitar gigi kebas dan anda tidak terasa sakit semasa prosedur.
Jika gigi sudah sepenuhnya keluar, doktor akan melonggarkannya menggunakan alat khas sebelum mengeluarkannya. Jika gigi separa tumbuh atau terbenam (impacted), doktor mungkin perlu membuat sedikit hirisan pada gusi untuk mengakses gigi. Dalam sesetengah kes, gigi akan dikeluarkan secara berperingkat (dipotong menjadi beberapa bahagian) bagi memudahkan proses.
Jika terdapat hirisan pada gusi, doktor mungkin akan menjahitnya menggunakan jahitan yang boleh larut. Kapas kasa akan diletakkan di kawasan tersebut untuk mengawal pendarahan dan membantu pembekuan darah.
Jika Anda Abaikan Gigi Bongsu yang Sudah Hancur
Gigi bongsu yang sudah hancur boleh menyebabkan kesakitan, jangkitan, dan komplikasi yang menjejaskan kesihatan keseluruhan. Oleh kerana gigi bongsu terletak di bahagian belakang mulut, ia lebih mudah mengalami kerosakan dan pereputan. Jika dibiarkan tanpa rawatan, berikut adalah risiko yang boleh berlaku:
1. Kesakitan dan Sensitiviti yang Semakin Teruk
Pada awalnya, anda mungkin hanya mengalami ketidakselesaan ringan. Namun, apabila rekahan semakin mendalam, kesakitan boleh menjadi lebih teruk, terutamanya semasa mengunyah atau minum sesuatu yang panas atau sejuk. Lapisan dalam gigi yang terdedah, termasuk dentin dan saraf, boleh menyebabkan sensitiviti yang sukar dikawal walaupun dengan ubat tahan sakit.
Jika tidak dirawat, keretakan boleh bertambah teruk sehingga kesakitan menjadi berterusan dan sukar dihilangkan.
2. Risiko Jangkitan yang Tinggi
Retakan pada gigi mencipta laluan terbuka untuk bakteria memasuki bahagian dalam gigi dan gusi. Apabila bakteria berkumpul, jangkitan boleh berlaku, menyebabkan:
- Bengkak pada gusi dan muka
- Pengeluaran nanah atau rasa tidak enak dalam mulut
- Nafas berbau berterusan
- Demam dan rasa tidak sihat
Jika jangkitan merebak, ia boleh membentuk abses gigi—kantung nanah yang memerlukan rawatan segera bagi mengelakkan komplikasi lebih serius.
3. Kerosakan Pada Gigi dan Gusi Bersebelahan
Mengabaikan gigi bongsu yang retak bukan sahaja menjejaskan gigi tersebut, malah boleh memberi kesan pada gigi dan gusi berdekatan.
- Bahagian tajam dari gigi yang pecah boleh melukakan atau merengsakan gusi, menyebabkan luka atau keradangan.
- Jika jangkitan merebak, ia boleh menyebabkan penyakit gusi (periodontitis) dan merosakkan akar gigi lain, meningkatkan risiko kehilangan gigi bersebelahan.
4. Risiko Jangkitan Tulang dan Rahang
Jika jangkitan dari gigi bongsu retak merebak lebih dalam, ia boleh mencapai tulang rahang dan menyebabkan osteomielitis—jangkitan bakteria pada tulang.
Tanda-tanda jangkitan tulang rahang termasuk:
- Bengkak dan kesakitan berterusan pada rahang
- Sukar membuka mulut
- Demam dan keletihan
Dalam kes yang teruk, jangkitan boleh melemahkan struktur tulang, menyukarkan rawatan gigi di masa hadapan seperti pencabutan atau pemasangan implan.
5. Risiko Masalah Sinus (Untuk Gigi Bongsu Atas)
Jika gigi bongsu atas mengalami rekahan dan jangkitan, bakteria boleh merebak ke rongga sinus, menyebabkan sinusitis.
Simptom sinusitis akibat gigi bongsu termasuk:
- Hidung tersumbat dan tekanan pada muka
- Sakit kepala atau sakit di sekitar mata dan dahi
- Hidung berair dan nafas berbau
Memandangkan gigi bongsu atas terletak berhampiran dengan sinus, jangkitan yang tidak dirawat boleh memburukkan simptom dan menjadikannya lebih sukar untuk diatasi.
Apa Yang Perlu Anda Lakukan?
Jika anda mempunyai gigi bongsu yang retak, jangan tunggu sehingga kesakitan atau jangkitan menjadi lebih teruk. Cara terbaik untuk mengatasinya bergantung pada tahap keretakan:
- Retakan kecil boleh dibaiki dengan tampalan gigi atau bonding.
- Retakan dalam biasanya memerlukan pencabutan bagi mengelakkan jangkitan.
- Gigi yang terbenam atau dijangkiti mungkin perlu dibuang melalui pembedahan, dan antibiotik mungkin diperlukan.
Mengabaikan masalah ini hanya akan menyebabkan lebih banyak kesakitan, komplikasi, dan rawatan yang lebih mahal di kemudian hari. Lebih cepat anda berjumpa doktor gigi, lebih besar peluang untuk mengelakkan masalah serius.
Bolehkah Gigi Bongsu yang Retak Diselamatkan?
Dalam sesetengah kes, gigi bongsu yang retak mungkin tidak perlu dicabut. Jika keretakannya kecil dan berada di atas garis gusi, tampalan atau crown gigi mungkin menjadi pilihan. Namun, oleh kerana gigi bongsu terletak jauh di belakang mulut dan sukar dipulihkan, pencabutan selalunya merupakan penyelesaian terbaik untuk jangka panjang.
Klinik Gigi in Penang
Cabutan Gigi Geraham di Chin Lim Dental
Jika anda mempunyai gigi geraham yang sudah hancur, jangan abaikannya. Walaupun beberapa retakan kecil boleh dirawat tanpa perlu dicabut, kebanyakannya memerlukan pencabutan bagi mengelakkan kesakitan dan jangkitan.
Jika anda tidak pasti sama ada gigi anda perlu dicabut, jadualkan pemeriksaan dengan doktor gigi. Rawatan awal dapat membantu anda mengelakkan masalah yang lebih serius pada masa akan datang.
